|
Üye Ülkeler:
FAO’ya 194 devlet üyedir. Ayrıca, Avrupa Birliği “üye
teşkilat”, Faroe Adaları ve Tokelau ise “ortak üye”
statüsündedir. Üye ülkelerin tam listesine FAO’nun
internet adresinden ulaşılabilmektedir.
Türkiye’nin Üyelik Durumu:
Ülkemiz FAO’ya 6 Nisan 1948’de üye olmuştur.
Tarihi
Dünya genelinde tarım ve gıda durumunu takip amacıyla bir
teşkilat kurulması fikri ilk olarak 19. yüzyılın sonları ve
20. yüzyılın başlarında ortaya çıkmıştır. Bu çerçevede,
1905 yılında Roma’da toplanan bir uluslararası konferans
neticesinde Uluslararası Tarım Enstitüsü’nün kurulmasına
karar verilmiştir. Anılan Enstitü’nün faaliyetleri İkinci
Dünya Savaşı sırasında durmuş, Enstitü 1948 yılında resmen
sona erdirilerek görevleri yeni kurulan FAO’ya
devredilmiştir.
FAO, 16 Ekim 1945’de Kanada’da düzenlenen 1. FAO
Konferansı’nda, Dünya’daki gıda ve tarımla ilgili
çalışmaları organize etmek ve geliştirmek suretiyle gıda
güvenliğini sağlamak amacıyla kurulmuştur. Teşkilat’ın
merkezi 1951 yılında Vaşington’dan Roma’ya taşınmıştır.
FAO çalışmaları Konferans, Konsey ve Komiteler
aracılığıyla yürütülmektedir. FAO’nun en yüksek karar organı
tüm üye ülkelerin katılımıyla iki yılda bir toplanan
Konferans’tır. Ülkelerin üst düzeyde katıldıkları
Konferans’larda dünyadaki gıda ve tarım alanlarındaki
gelişmeler tüm yönleriyle gözden geçirilmekte ve Teşkilat’ın
müteakip iki yıllık faaliyet programı ve bütçesi
onaylanmaktadır. Konferans ayrıca, Teşkilat’ı yönetmek ve
temsil etmek üzere, görev süresi 4 yıl olan bir Genel
Direktör seçmektedir.
FAO’nun genel yönetim işleri ise, 49 üye ülkeden oluşan
FAO Konseyi tarafından yerine getirilmektedir. Konsey
üyeleri Konferans tarafından üçer yıllık dönemler için
seçilmektedir. Konsey, Konferans toplantılarına hazırlık
amacıyla her yıl iki kez toplanmaktadır. Ülkemiz 2013
yılında üç yıllık bir süre için Konsey üyeliğine
seçilmiştir.
Konferans, aldığı kararları uygulanmak üzere Konsey’e
iletmektedir. Konsey ise çalışmalarını komite ve komisyonlar
gibi alt çalışma grupları aracılığıyla yürütmektedir.
FAO Konseyi altında sekiz adet alt komite bulunmaktadır.
Bunlar; Program Komitesi, Finans Komitesi, Yapısal ve Yasal
Konular Komitesi, Emtia Sorunları Komitesi, Balıkçılık
Komitesi, Tarım Komitesi, Ormancılık Komitesi ve Dünya
Gıda Güvenliği Komitesidir.
Tarım ve tüketicinin korunması, balıkçılık, ormancılık,
doğal kaynaklar, teknik işbirliği ile ekonomik ve sosyal
işler bölümleri çerçevesinde faaliyetlerini yürüten
kuruluş, sahadaki çalışmalarını halen 134 Ülke Ofisi, 5
Bölge Ofisi ve 10 Alt Bölge Ofisi aracılığıyla
gerçekleştirmektedir. Kuruluş, çalışmalarını üye ülkelerin
aidatlarının yanı sıra değişik proje ve girişimler için
oluşturulan ve gönüllü katkılarla desteklenen fonlar
vasıtası ile finanse etmektedir.
Türkiye ile ilişkiler
İlişkilerin gelişimi: Türkiye FAO’nun 6
Nisan 1948’den beri üyesidir. Son yıllarda ilişkilerimiz
güçlü bir şekilde gelişmektedir. Ülkemiz, FAO’ya finansman
ve işbirliği bakımından katkıda bulunmaktadır.
Ankara’da kain FAO Orta Asya Alt Bölge Ofisi ve
Ortaklık Anlaşması (FTPP):
Ankara’da 2007 yılında açılan FAO Orta Asya Alt Bölge
Ofisi ülkemizin kuruluşun çalışmalarına katkısı ve
görünürlüğü açısından önem taşımaktadır. Sözkonusu Ofis
FAO’nun Budapeşte’de bulunan Avrupa ve Orta Asya Bölge
Ofisine bağlı olarak faaliyet göstermektedir.
Bu kapsamda ayrıca Türkiye-FAO Ortaklık Programı’nın
(FTPP) 2007 yılında yürürlüğe girmesi, FAO ile
ilişkilerimizde önemli bir gelişme teşkil etmiştir.
Sözkonusu ortaklık anlaşması ve Alt Bölge Ofisinin
çalışmaları özellikle Orta Asya ülkelerine yönelik olarak
tarım alanında proje ve programların oluşturulması ve
yürütülmesine imkan sağlamıştır.
FAO ve Türkiye'nin iş birliği, gıda güvenliği ve doğal
kaynakların sürdürülebilir yönetimine hasredilmiş iki
Ortaklık Programı’yla gelişmeye sürdürmektedir. FAO-Türkiye
Gıda ve Tarım Ortaklık Programı (FTPP) ile FAO-Türkiye
Ormancılık Programı (FTFP), ülkemiz tarafından
desteklenmektedir.
2014 yılında Türkiye ile FAO, FTPP’nin ikinci fazının
başlatılmasına karar vermiştir. Program’ın ikinci fazı
için, gıda güvenliği ve beslenme, tarımsal ve kırsal
kalkınma, doğal kaynakların korunması ve yönetimi, tarım
politikaları ve gıda güvenliği konularına odaklanan 10
milyon ABD Doları daha güven fonu katkısı sağlanmıştır.
FTPP’ye ek olarak, Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti,
FAO-Türkiye Ormancılık Ortaklık Programı (FTFP) için 10
milyon ABD Doları tahsis etmiştir. 2014 yılında oluşturulan
FTFP, Türkiye ve FAO’nun ormancılık, doğal kaynaklar,
çölleşme ve sürdürülebilir kalkınma alanlarında sahip
olduğu teknik uzmanlığı paylaşmak suretiyle alt bölge
ülkelerinin ve diğer bölgelerdeki ülkelerin kapasitelerini
güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Anlaşma kapsamında;
sürdürülebilir orman yönetimi, plantasyonlar ve
rehabilitasyon, orman ürünleri ve ekosistem hizmetleri,
ormanlar ve çevre, insanlar ve ormanlar, yönetişim,
değerlendirme ve izleme, çölleşme ile mücadele konuları
ve disiplinler arası sorunlar ele alınmaktadır.
Günümüzde FAO Türkiye Ortaklık Programları kapsamında
ülkemizin yanı sıra; Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan,
Tacikistan, Türkmenistan, Türkiye, Özbekistan ve Afrika ile
Balkan ülkeleri olmak üzere diğer ülkelerde de faaliyetler
yürütülmektedir. Sözkonusu programların portföyü 20
projeyi kapsamaktadır.
FAO çalışmalarında ülkemizin temsili:
Ülkemiz FAO çalışmalarına aktif şekilde katılmaktadır.
FAO karar organlarının mutad toplantılarının yanısıra
üyesi olduğumuz Avrupa Bölge Grubu ve FAO Komitelerinin
toplantılarına Tarım ve Orman Bakanlığımızla bilistişare
katılım sağlanmaktadır. FAO’ya Roma Büyükelçiliğimiz
akreditedir.
|