Örgütün Amacı:
Üye ülkelerde halkın refahını arttırmak, sürdürülebilir ekonomik büyüme ve kalkınma sağlamak, bölge içinde işbirliğini geliştirmek ve bütünleşmeyi sağlamak, malların, hizmetlerin ve insanların serbest dolaşımı ve topluluk dışından yapılan ithalatta ortak gümrük tarifesi uygulanmasını öngören ortak pazar ve ortak para birimine sahip bir ekonomik ve siyasi birlik kurmak.
|
|
Kuruluş Tarihi: 28 Mayıs 1975 |
Merkezi: Abuja-Nijerya |
Genel Sekreteri: Büyükelçi Kadré Désiré Ouedraogo |
Üye Ülkeler:
Benin, Burkina Faso, Fildişi Sahili, Gambiya, Gana, Gine, Gine Bissau, Liberya, Mali, Nijer, Nijerya, Senegal, Sierra Leone, Togo, Yeşil Burun Adaları (Cape Verde)
Türkiye’nin Üyelik Durumu
Ülkemiz, Abuja Büyükelçiliğimiz kanalıyla Mayıs 2005’ten bu yana Örgüt’e gözlemci statüsünde akreditedir.
ECOWAS'ın Tarihi
Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS), Afrika kıtasının batısında yer alan 15 devlet tarafından, 28 Mayıs 1975 tarihinde Nijerya’nın Lagos şehrinde kurulmuştur. Daha sonra Yeşil Burun Adaları 1996’da üye olurken, Moritanya 2000 yılında üyelikten ayrılmıştır. Örgüt’ün hâlihazırda 15 üyesi bulunmaktadır.
Örgüt, 6,1 milyon km2’lik bir coğrafi alanı, yaklaşık 300 milyonluk nüfusu kapsamaktadır.
Sekretaryası Abuja’da bulunan ECOWAS, AB dâhil olmak üzere diğer çok taraflı kuruluşlar ve Batılı ülkelerle işbirliğine önem atfetmektedir.
2000 yılında kurulan ECOWAS Parlamentosu’na Nijerya ev sahipliği yapmaktadır. ECOWAS Sekretaryasının Ocak 2007’de Başkan, Başkan Yardımcısı ve yedi Komiserden oluşan dokuz üyeli bir Komisyona dönüştürülmesiyle örgüt yapısal alanda ileri bir aşamaya geçmiştir. Komiserlerin sayısı en son 2013 Şubat ayındaki Zirvede alınan karar uyarınca 12’den 15’e çıkartılmıştır.
Örgüt, AB türü bölgesel birlik örneklerini izleyerek kurulmuş olmakla birlikte, ekonomik birlik oluşturma çabaları yavaş ilerlemektedir. Bununla birlikte, bölgeyi ilgilendiren siyasi ve askeri konularda son yıllarda daha hızlı bir gelişme olduğunu söylemek mümkündür. Ne var ki, örgütte son yıllarda giderek artan ve örgüt yöneticilerince de kabul edilen personel yetersizliği sorunu, örgüt çalışmalarında aksamalara neden olmakta, yetersiz raporlama ve Örgüt faaliyetlerinin akredite temsilciliklere ve kamuoyuna yeterince duyurulamaması, özellikle örgütün faaliyetlerine fon katkısında bulunan Batılı ülkelerin tepkisini çekmektedir.
ECOWAS, ekonomik hedeflerinin hayli gerisindedir. Buna karşılık, son yıllarda Batı Afrika’da meydana gelen siyasi gelişmeler sonucunda, bölgeyi ilgilendiren siyasi ve askeri konularda ECOWAS’ın önem kazandığı gözlenmiştir. Örgüt bu dönemde daha çok siyasi ve bölgesel güvenlik unsurlarına ağırlık veren bir kurum görüntüsü çizmiştir. Örgütün ad hoc görevlerle askeri kanadını oluşturan ECOMOG, bölgesindeki iç savaşlara ve çatışmalara müdahalede önemli görevler üstlenmiştir. Gerek arabuluculuk girişimleri gerek insani operasyonlarla ECOWAS’ın bölgesel krizlere, uluslararası toplumun da desteğiyle çözümler bulma yolundaki gayretlerinde olumlu sonuçlar alınmıştır.
Örgütün dönem başkanlığını halen Gana yürütmektedir.
Türkiye - ECOWAS İlişkileri
Ülkemizin ECOWAS ile Serbest Ticaret Anlaşması (STA) müzakerelerine başlama arzusu, 2010 Ocak ve Mart aylarında diplomatik kanaldan Örgüt’e iletilmiş ancak yanıt alınamamıştır. Bununla birlikte, Nijerya’nın başkenti Abuja’da düzenlenen 39. ECOWAS Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nin Sonuç Bildirisi’nde Türkiye ile ilişkilere atıfta bulunulmuştur. Örgütün AB ile Ekonomik Ortaklık Anlaşması kapsamında yürütülen müzakerelerde, AB tarafı, ECOWAS’ın Türkiye ile Serbest Ticaret Anlaşması müzakerelerine başlaması yönünde talepte bulunmuştur.
Diğer taraftan, ECOWAS’ın raporlama, eşgüdüm ve organizasyon konusunda yaşadığı sıkıntıların bir yansıması olarak, önemli ECOWAS toplantıları ve etkinlikleri, ECOWAS’a akredite diğer yabancı temsilciliklerin yanı sıra Büyükelçiliğimize de geç iletilmekte veya iletilmemektedir.
Öte yandan, ECOWAS Komisyonu Başkanı Kadre Desire Ouedraogo, 27-28 Ocak 2013 tarihlerinde Addis Ababa’da düzenlenen Afrika Birliği Zirvesi’ne katılmış, baksekonu Zirve’de Kalkınma Bakanımız Sayın Cevdet Yılmaz’la görüşen Ouedraogo, Türkiye ile işbirliğini geliştirme hususunda son derecek istekli olduklarını dile getirmiş, ECOWAS üyesi ülkelerle ikili düzeyde ahdi yapının kurulmasını teminen gerekli istişareleri yürütmek üzere Türkiye’ye gelme arzusunu ifade etmiştir.
Ülkemiz, BM çerçevesinde “AFISMA (The African-led International Support Mission to Mali) Emanet Fonu”na 750.000 ABD Doları katkı sağlamıştır. ECOWAS’a bağlı AFISMA’nın BM’ye bağlı MINUSMA’ya Multidimensional Integrated Stabilization Mission in Mali) dönüştürülmesi sonrasında sözkonusu katkının bakiye miktarı olan yaklaşık 500.000 ABD Doları "Mali'de Barış ve Güvenlik Emanet Fonu”na aktarılmıştır.
Diğer taraftan, BM Soykırımı Önleme ve Koruma Sorumluluğu Özel Temsilciliği'nin Orta Afrika Cumhuriyeti, ECOWAS ve Afrika Birliği için geliştirdikleri projelere ülkemiz tarafından 30.000 ABD Doları katkı sağlanmıştır.
19-21 Kasım 2014 tarihlerinde Ekvator Ginesi’nin başkenti Malabo'da gerçekleştirilen II. Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi'ne ECOWAS adına Komisyonu Başkan Yardımcısı Dr. Toga Gayewea Mcintosh iştirak etmiştir.